eIDAS
eIDAS staat voor electronic IDentification, Authentication and trust Services. Het is een Europese verordening (nr. 910/2014) die zorgt voor een juridisch kader rond digitale identiteit, elektronische handtekeningen en vertrouwensdiensten in de EU.
Kort gezegd: eIDAS maakt het mogelijk om veilig en grensoverschrijdend online zaken te doen binnen Europa — zowel voor burgers als bedrijven.
Wat regelt eIDAS?
eIDAS zorgt voor:
- Erkenning van elektronische identiteiten tussen EU-landen.
- Juridische status voor digitale handtekeningen en zegels.
- Regels voor vertrouwensdiensten, zoals tijdstempels, certificaten en archiveringsdiensten.
Belangrijke begrippen
- Gekwalificeerde elektronische handtekening: Heeft dezelfde rechtsgeldigheid als een handgeschreven handtekening.
- Gekwalificeerde vertrouwensdienstverlener (TSP): Moet voldoen aan strikte eisen en is opgenomen in de EU Trusted List.
- Interoperabiliteit: Een eID uit land A moet bruikbaar zijn bij een overheidsdienst in land B.
Wat betekent eIDAS voor developers?
Als je werkt aan toepassingen die:
- internationale digitale handtekeningen gebruiken,
- identiteiten van EU-burgers moeten verifiëren,
- of gekwalificeerde vertrouwensdiensten inzetten,
...dan moet je voldoen aan de eIDAS-richtlijnen.
Voorbeelden van integraties
- Inloggen met een buitenlands eID bij een Nederlandse overheidsdienst.
- Ondertekenen van een contract met een gekwalificeerde elektronische handtekening (QES).
- Verifiëren van een certificaat dat onder een Trusted List valt.
In Nederland worden systemen als DigiD en eHerkenning aangesloten op eIDAS via de zogenaamde eIDAS-node.
eIDAS 2.0: de Europese Digitale Identiteit
Met de komst van eIDAS 2.0 verandert er veel. Er komt o.a. een EU Digital Identity Wallet, en in dat kader wordt er nagedacht over modernere standaarden zoals OAuth 2.0 en OpenID Connect (OIDC). De nieuwe verordening eIDAS 2.0 (in ontwikkeling) introduceert:
- Europese Digitale Identiteit Wallets: apps waarmee burgers hun ID, diploma’s, rijbewijs en andere gegevens digitaal kunnen beheren.
- Meer macht aan gebruikers om zelf te bepalen wie welke gegevens mag zien.
- Strengere eisen aan beveiliging en privacy-by-design.
Dit betekent nieuwe kansen én verplichtingen voor developers die digitale identiteiten verwerken.
Hoewel OAuth/OIDC (nog) geen officieel deel is van de bestaande eIDAS specificatie, is het waarschijnlijk dat deze standaarden in eIDAS 2.0 gebruikt gaan worden voor:
- toestemming geven op attribuut niveau (consent),
- mobiele authenticatie via apps (wallets),
- en bredere integratie met moderne web-API’s.